#WeDecide: Satuya an Filipinas – an satuyang pangapodan sa 2022

An artikulong ini orihinal na pinadara kan Mayo 6, 2021 sa newsletter na Judgment Call, na nakakaabot asin binabasa kan mga mga myembro kan Rappler+, sarong komunidad nin mga para-anduyog na tinatawan nin paagi tanganing mabasa an mga ekslusibong mga babasahon asin patalastas.

Nagkakauruyon kita, bakong iyo, na an paabuton na eleksyon ngunyan na taon 2022, iyo an pinakadakulang pangyayari sa satuyang bida politikal puon kan nagkaigwang snap election, apat na pulong taon na an nakaagi?

Kan 2016, kan nagin presidente si Rodrigo Duterte, pigsubaybayan mi an mga simbolismong dara kan nasabing kapangganaha: sarong alkalde na dinaog an mga prominenteng tawo sa nasyonal na lado, sarong mukoy-mukoy na ginurumos an mga taga-Manila, sarong Juan Posong na politiko na nasaroan an saiyang mga kalaban na nakagakod sa lumang estilo nin pangangampanya, an dai mahona-honang manok na nakangana nin 16.6 milyon na boto na garo pinagpasipara na sana kaini su 26 milyon na boto kan apat pang kandidatong luminaban sa saiya.

Bago pa man matapos an taon na idto kan eleksyon, napaghona-hona mi na bako ining sarong ordinaryong politiko na pwede ta sanang sabihon na nakanood kita sa pagkakasala asin kakayanon ta an sunod na anom na taon kan saiyang administrasyon asin malaom kita na mas magigin madunong asin marhay na an satuyang pipilion sa sunod na burutohan.

Mas dakul na kaanak an nagugutom. Milyon an nawawaran o dai makahanap nin hanap-buhay. An mga sadit na negosyo nagpupurundo. An mga nagra-rally na mga dyipni drivers sinabihan sanang anong labot ko kun tios kamo asin magadan kamo sa gutom? Rinibong tawo an nagagadan huli sa corona virus. An mga inutangan tang pandemic loan na nagkakantidad nin bilyon na dolyar dai aram kun napapasain. An magkapirang ribo na pigsasahotan na mga small-time drug users iyo sana an ginagadan kan mga pulis asin mga vigilantes. Kinakarsel an mga kritiko asin aktibista. Pigbubusalan an mga independent media. An legal na kapangganahan kan Filipinas laban sa poderosong paghabas kan Tsina sa satuyang teritoryo, pigbasang-basang sanang, ‘sarong papel na pwedeng iapon sa basurahan.’ An mga suldados pigsabihan na may tugot na sinda manlupig nin mga babayi, o kaya badilon an mga ini sa saindang kakayahan, asin sinda papadrinohan pa kan presidente.

Sa magkapirang beses, an saiyang mga talsong parahilot, nagtao nin kapaliwanagan kun tano arog kaini an saiyang gawi-gawi, ta arog daa kaini an mga Bisaya, arog iyan kayan, minsan sa Mindanao, arog kayan an meyor, arog kayan kararom an pagkamoot nya sa nasyon, iyan an tunay na ama, arog kaiyan an dakulang tawo.

Pangyayari kung arog na kaini an lider—patunay sana kan bakong patas na atensyon na tinatao kan midya duman sa mga namamayo asin duman sa mga nasasakopan, bako sana kan Rappler ngunyan na pigsusubaybayan ta an eleksyon. Kaya dawa anong gibuhon tang paagi tanganing madara sa mas mahiwas na plataporma an mga pangangaipo asin kamawotan kan publiko, tanganing makua an saindang puso, tanganing pakusugon an saindang mga tingog asin sinda makaboronyog kan saindang kusog, natatagalpo kita gabos asin dai ta ini nagigibo.

Tapuson ta na ining arog kaining kalakawan.

Tanganing mapunan, an Rappler, naghimo nin sarong hashtag-slogan na satuyang ginamit puon kan subaybayan nyato an an eleksyon kan 2013: #TheLeaderIWant #AnMawotKongLider 

An tunay na bida sa 2022 na eleksyon iyo an mga botante. Asin ngunyan pa sana kinukundisyon na kitang magtubod asin piglalaog ini sa sentido kan gabos na Filipino na mayo nang makakaulang pa asin daing siisay man an makakatumang sa sisay man na gigibuhon na manok kan administrasyon. Liderato na pano nin kahugakan, nin mayong totoong pagmakulog, marahay sana sa pananakot asin paghabas—maisog na balasubas sa saiyang mga hinohonang kaiwal ugaring talsot, daing palag sa mga totoong paradanyar.

An boot kong sabihon iyo na mapabagong-boot nyato an kada namamanwaan na maboto na an lambang boto, makusog. Na kaya kaining makapagpabago asin ini an papangyarihon.

#WeDecide. Ini an hashtag kan Rappler asin kan satuyang mga komunidad na gagamiton puon sa Lunes, Mayo 10, sa pagpuon nyato  kan satuyang pagsubaybay kan eleksyon sa Filipinas sa Mayo 2022.

“Satuya an Filipinas.” Ini an satuyang makusog na ipapahayag. Sa satuyang pagsubaybay kan kampanya asin eleksyon, bilang mga katuwang na mga komunidad na naglilingkod sa mga yaon sa mga lokalidad asin manlain-lain na sektor, burulig nyatong babawion an satuyang pagpapahalaga sa buhay, an satuyang odok na pagrespeto sa diretso kan iba, an satuyang pagmakulog sa satuyang mga kahimanwa, an satuyang dignidad bilang mga obrero, an satuyang kakayahan na tawan an satuyang kaanak nin desenteng pagbuhay. Bilang mga nagbabayad nin buwis, matanos nyatong maninimbagon an gobyerno. Hahalion na nyato an makasadiri, pulungong pag-isip tanganing punan na isalang-alang an karahayan kan kagabsan o public good. Sararo nyatong paninidugan an satuyang katalingksan bilang sarong nasyon sa atubang kan bilog na kinaban.

#WeDecide: Satuya An Filipinas.

Gaganahon nyato an eleksyon, babawion nyato an satuyang nasyon.

Mapuon kita ngunyan.

– Rappler.com

Ini sarong dakitaramon sa Bikol kan orihinal na bersyon ni Miriam Grace A. Go: #WeDecide: Atin ang Pilipinas – our 2022 battle cry

Basahon an iba pang dakitaramon:

• Ilocano: #WeDecide: Kukuatayo ti Pilipinas – ti ikkistayo iti dangadang iti 2022
• Pangasinan: #WeDecide: Gawa tayo so Pilipinas – say ikelyaw tayo no 2022
• Hiligaynon: #WeDecide: Aton ang Pilipinas – aton panawagan sa 2022
• Cebuano: #WeDecide: Atoa ang Pilipinas – ang atong kawsa karong 2022
• Waray: #WeDecide: Aton an Pilipinas – an panawagan naton hit 2022