HINDI TOTOO: Mas marami ang nabilang na boto kaysa sa botante noong eleksiyon

Buod

• Ang sabi-sabi: Mas marami ang nabilang na boto kaysa botante sa nakaraang eleksiyon na naganap noong Mayo 9. 
• Marka: HINDI TOTOO 
• Ang katotohanan: Walang nabalitaang anomalya ang Commission on Elections (Comelec) o ang National Board of Canvassers (NBOC) na mas malaki ang bilang ng botante kung ikukumpara sa mga boto. Wala ring dokumento, pahayag o ulat na nagpapatunay sa sabi-sabing ito. Ayon sa pagbilang ng Comelec ng 172 mula sa 173 na certificates of canvass para sa mga opisyal na resulta ng eleksiyon, 55.5 milyong Pilipino ay bumoto mula sa 67.4 milyong rehistradong botante o 82.6% nito. 
• Bakit kailangang i-fact-check: Mula Mayo 12, kumakalat ang ilang mga post sa Facebook na naglalaman ng sabi-sabing ito. 

Mga detalye 

Mula Mayo 12, kumakalat na ang ilang mga post sa Facebook na naglalaman ng sabi-sabing mas marami ang nabilang na boto kaysa sa botante sa eleksiyon noong Mayo 9. 

Nakalagay sa post ang sumusunod na pahayag: “The National Statistics Office reports that the number of voters in the Philippines was posted at 43,331,229 persons or 56.64 percent of the total population.”

(Ulat ng National Statistics Office na ang bilang ng mga botante sa Filipinas ay umabot sa 43,331,229 na tao o 56.64% ng kabuuang populasyon.) 

“The 2022 elections showed an unexplained increase of 60% casted votes or a total of 19 million more ballots reported who allegedly voted. NSO/COMELEC Registered Voters = 44 million.”

(Pinakita ng elekisyon ngayong 2022 na may hindi maipaliwanag na dagdag sa botante na umabot sa 60% o 19 milyon na balota na umano’y kasama sa boto. Mga rehistradong botante ayon sa NSO/COMELEC = 44 milyon.) 

Dagdag ng post na ito: “Actually read by smartmatic machines/unofficial = 61 million votes. Over voted = 18 million extra.” 

(Ang mga nabasa ng makina ng Smartmatic o hindi pa opisyal na bilang = 61 milyon na boto. Mga bumoto mahigit sa pinapayagan sa balota = dagdag na 18 milyon.) 

Ayon sa post na ito, umaabot sa 18 hanggang 19 milyon na boto ang nabilang ng Commission on Elections (Comelec) na mahigit pa sa bilang ng rehistradong botante. 

Hindi totoo ang pahayag na ito.

Ayon sa ulat kamakailan ng Comelec, ang nakaraang eleksiyon ang may pinakamataas na kinalabasan ng mga botante dahil umabot sa 82.6% mula sa rehistradong botante ang mga bumoto o 55 milyong mamamayang Pilipino mula sa kabuuang bilang ng rehistradong botante. (BASAHIN: Philippines logs record voter turnout for 2022 polls) 

Nagmula ang mga bilang na ito mula sa opisyal na pagbilang ng Comelec ng National Board of Canvassers (NBOC) ng 172 mula sa 173 na certificates of canvass. 

Hindi rin totoo ang bilang ng mga rehistradong botante na 44 milyon sa sabi-sabi at hindi ito binibilang ng National Statistics Office (NSO). Ayon sa Comelec, 67.4 milyon ang bilang ng mga rehistradong botante. 

Sinuri rin ng Parish Pastoral Council for Responsible Voting (PPCRV), isang poll watchdog, ang mga boto na kabilang sa opisyal na bilang ng Comelec. Ayon sa manual counting na isinagawa ng PPCRV, umabot sa 98% ang pagkatugma ng opisyal na bilang ng Comelec at ang nakuhang mga election returns (ERs) o boto mula sa bawat presinto sa bansa. 

Ito ang eleksiyong may pinakamataas na kinalabasan ng mga botante mula noong pumalit sa automated polls ang paraan ng pagboto sa Pilipinas, kasunod lamang ang 81.95% na naitala ng Comelec noong 2016. 

Walang pinalabas na ulat, dokumento, o pahayag ang Comelec tungkol sa mas maraming boto kaysa bilang ng botante. 

Maaaring basahin ang mga ibang fact check tungkol sa nakaraang eleksiyon dito. – Sofia Guanzon/Rappler.com 

Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.