[EDITORIAL] ‘Their Story’ – ang budol ng Maid in Malacañang

Kudos kay Maid in Malacañang executive producer Imee Marcos at director Darryl Yap para sa master class sa manipulasyon ng obrang ito. Budol to the max mga repapips.

Ang paulit-ulit na mensahe ng mga nagtatanggol sa pelikula: “This is their story.” May karapatan silang ikuwento ang kuwento nila.

Sa totoo lang, hindi naman ito bago. Ang linyang “this is their story” ang pinakabagong bersiyon ng “history is written by victors.” Kung susundan natin ang lohika nito, kung ikaw ang nagtagumpay sa giyera – you earned the right to distort history – may K kang mambaluktot ng kasaysayan. May free pass kang mang-gaslight. 

Taong 2022, buwan ng Agosto, muli nang umikot ang gulong ng palad – at nasa ibabaw na naman ang dating nasa ilalim. Ang dating talunan ang siya nang nasa kapangyarihan. Ang Maid in Malacañang ay sumasakay sa power dynamics ng Pilipinas sa post-Duterte, Marcos presidency. 

Alternative title nga niyan ay “Made In Malacañang.” Dahil kung ipinalabas ito sa ibang panahon kung kailan wala itong entablado, wala itong clout, wala itong megaphone na ibinigay ng 31 milyong botante – ibang-iba siguro ang resulta.

At ‘yan ang ine-exploit ng Maid in Malacañang: ang timing, ang tugatog ng popularidad kung kailan nasa gitna pa ng honeymoon period si Presidente Ferdinand Marcos Jr. Kung ipinalabas nila ito 3 years into the Marcos presidency kung kailan may talab na ang buyer’s remorse, pihadong iba rin ang pagtanggap. 

Ine-exploit din ng pelikula ang “plausible deniability” – ang lagi nang gamit ng mga nagmamaang-maangan sa harap ng mga korte. Hindi raw ito dokumentaryo, kaya’t hindi ito kailangang sumunod sa mga alituntunin ng dokumentaryo na dapat nagsasabi ng totoo. ‘Yan din ang sinabi ni Mocha Uson – ang bloggers daw ay hindi journalists, kaya’t hindi kailangang tumalima sa truth-telling. Duh.

Marami sa atin ang nakabantay – ano ba ang kaibahan ng isang Marcos sa isang Duterte? Langit at lupa, kung pagbabatayan ang namumuong public personality ni Junior. Brusko si Duterte, kulturati at disimulado ang mga Marcos. Bulgar si Duterte, may modo si Marcos. Sanggano si Duterte, “nice guy” si Marcos.

Lumalambot na rin ang lupa kahit sa sirkulo ng mga kritiko: “mas okey na rin ngayon,” “at least hindi siya bastos,” at “basta hindi garapal.” Sobrang baba ng standard na nilatag ni Rodrigo Duterte, lahat ng kasunod niya ay mabango at guwapo.

Disinformation has come a long way. Sa totoo lang, nakaaaliw makita ang “ballet ng kasinungalingan” na nagaganap sa harap natin. Tinatawag namin siyang “ballet” dahil ito’y suwabe, parang lumang whisky, madulas ang guhit sa lalamunan ng lason na ito. Mahusay ang pagkakamada – pero kasinungalingan pa rin. Sabi nga ni Ambeth Ocampo: “But the film, largely based on one unidentified person’s jaundiced narrative, is tsismis.”

Sabi naman ng iba, huwag nang patulan, pelikula lang ‘yan. Pero ang kasinungalingan at katotohanan ay absolute values – walang gray area diyan lalo na isang historical event na nangyari 36 taon nang nakalipas.

Nagmahjong si Cory at mga madre sa Cebu. FALSE. Nag-speech sa harap ng mga staff si dating pangulong Ferdinand Marcos bago tumakas ng Palasyo. FALSE. Mahinahong lumisan ang pamilya Marcos sa Malacañang sa gitna ng EDSA revolt. FALSE. Si Imee Marcos ang nagsalba ng situwasyon at nag-take-charge sa pag-atras ng pamilya. Hay naku – tignan na lang natin ang track record niya na dalawang beses nang nameke ng diploma. Kayo na ang humusga.

Ang Maid in Malacañang ay smoke and mirrors. Walang “my” o “your story” sa katotohanan. Simple lang: Nangyari ba o hindi nangyari? Iisa lang ang sagot. Maraming historyador ang on the record sa mga pangyayari sa EDSA noong February 22 hanggang 25, 1986. Sila ang verified source, hindi si Imee at ang La La Land niya. (BASAHIN ang historical sources sa tunay na naganap sa EDSA People Power dito.)

At hindi ba’t may responsibilidad ang isang senador at elected official tulad ni Imee Marcos at ang kapatid niyang si Presidente Marcos Jr. na ipagtanggol ang katotohanan? Walang ibinigay na lisensiya ang taumbayan sa magkapatid na Marcos na maglako ng half-truths at delusions.

Ngayong Buwan ng Wika at kaarawan ng dating Pangulong Manuel L Quezon sa ika-19, hindi ba dapat ay pinaparangalan natin ang katotohanan?

Ang half-truth ay kasinungalingan. Huwag tayong magpabudol. Huwag nating lunukin ang droga ng mga mambubudol. Huwag tayong pumayag na ginagawa tayong tanga. – Rappler.com