Philippine economy

[ANALYSIS] Nasaan na ang economic team ni Marcos Jr.?

JC Punongbayan

This is AI generated summarization, which may have errors. For context, always refer to the full article.

[ANALYSIS] Nasaan na ang economic team ni Marcos Jr.?

Janina Malinis

Sa huli, samut-sari ang isyung pang-ekonomiyang kinakaharap ng bansa. Kakailanganin ni Marcos Jr. ng magaling na economic team para punan ang kawalan niya ng kaalaman sa economics at karanasan sa economic policymaking.

Pakigalaw ang baso, please.

Noong May 11, 2016, dalawang araw matapos ang eleksiyon kung saan nanalo si Pangulong Rodrigo Duterte, binuo niya ang isang “transition team” upang planuhin na ang pagpasok ng kanyang administrasyon.

Isang araw matapos noon, May 12, ibinunyag naman ni Carlos Dominguez III – finance head ng campaign team ni Duterte, at naging kalihim ng Department of Finance (DOF) – ang “8-point economic agenda” ng Duterte administration.

Kabilang sa agenda na iyon ang pagpapabuti sa koleksiyon ng buwis, infrastructure spending (na naging “Build, Build, Build”), pag-attract sa foreign investments, agricultural development, tax reform, atbp.

Somehow, kahit na maraming kapalpakan ang Duterte administration sa nakalipas na anim na taon, masasabing naging maagap sila sa pagpaplano ng kanilang gagawin hinggil sa ekonomiya ng bansa.

Hindi masasabi iyon sa paparating na Marcos Jr. administration.

May 23 na (as of writing), pero wala pa ring kongkretong plano si Marcos Jr. para sa ekonomiya. Wala pa ring transition team. At wala pa ring mga tiyak na miyembro ng kanyang economic team.

So far, ang “sure” pa lang ay si presumptive vice president Sara Duterte bilang education secretary (what?), MMDA chairman Benhur Abalos bilang interior secretary, at Cavite Representative Boying Remulla bilang justice secretary.

Sa isang banda, hindi kagulat-gulat na wala pa ring economic plan si Marcos Jr., dahil panay “unity” lang ang bukambibig niya noong kampanya. Wala rin siyang inilatag na kongkretong plano sa ekonomiya bukod sa pagbabanggit sa mga luma at palpak na proyekto ng kanyang amang diktador – mga proyektong balak daw niyang buhayin. (BASAHIN: Mga palpak na proyekto ng tatay na Marcos, bakit ibabalik ni Junior?)

Mas nakapagtataka ang tagal nilang bumuo ng economic team.

To be sure, maraming tsismis hinggil sa mga posibleng maging miyembro noon. Ngunit ang sabi-sabi, marami sa mga pangalang lumulutang ay nag-decline sa offer.

Ang tanong tuloy ng isa kong kaibigan at colleague na ekonomista, “Sa 31 milyong bumoto para kay BBM, wala bang qualified na sumali sa economic team?”

Isa sigurong dahilan ay halos 300 sa nangungunang economists ng bansa ang pumirma sa “statement of support” para sa presidential bid ni Vice President Leni Robredo. Kabilang sa mga pumirma ay limang dating head ng National Economic and Development Authority (NEDA) na siyang pangunahing economic planning agency ng gobyerno.

Wala bang ekonomistang gustong ma-associate sa paparating na Marcos Jr. administration, dahil mababahiran ang kanilang pangalan at reputasyon bilang enabler ng anak ng diktador? Matatandaang idinulot ng nakatatandang Marcos noong 1984 at 1985 ang pinakamalalang krisis pang-ekonomiya ng Pilipinas matapos ang World War II. (BASAHIN: Babangon muli? Mga Marcos ang nagpadapa sa ekonomiya at bansa)

Kung makakakuha ng economic team si Marcos Jr., malamang ay nasa labas ng malaking grupo na iyon ng mga ekonomistang maka-Leni. Kaya naman ’yung ibang pangalang lumulutang ay mga banker o negosyanteng malapit kay Marcos Jr., pero hindi necessarily mga ekonomista.

Desperado na ba sila? May chika rin na niyayaya pati ang dating economic manager ni Marcos Sr. How true?

At any rate, hindi magandang senyales ang patuloy na kawalan ng economic team.

Una, inaabangan na ng mga business sector at investors ang mga pangalan ng economic managers, dahil dito nakasalalay ang kredibilidad ng mga polisiya ng susunod na administrasyon. Kung lightweights o incompetents ang itatalaga, magiging mahirap himukin ang investors na mamuhunan sa bansa, at mahirap ding ipresenta ang ating bansa sa global stage.

Sabi nga ni Diwa Guiniguindo – dating deputy governor ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) – sa isang panayam sa CNN Philippines, “The names of the new economic managers are as important as the economic policies of the new government.”

Pero ang mas mahalaga, kaliwa’t kanan ang problemang pang-ekonomiya na kakaharapin ng Marcos Jr. administration, at dapat nang mabuo ng bagong economic team ang mga polisiya at plano sa lalong madaling panahon.

Halimbawa, 4.9% ang inflation rate noong Abril 2022. Importante ang inflation rate dahil sinusukat nito kung gaano kabilis ang pagtaas ng mga presyo. Ang 4.9% ay lagpas na sa 4% na upper target ng BSP, at pinakamataas sa loob ng tatlong taon.

Upang awatin ito, itinaas na ng BSP ang policy interest rate nito sa unang pagkakataon mula noong 2018. Sa pagtaas ng interes sa mga loans o pautang, at gaganahan ang maraming tao na umutang at gumastos para sa kanilang mga bahay, kotse, o Negosyo – at bababa ang mga presyo.

Ngunit may mga problema. Una, limitado ang magiging impact ng aksyong ito ng BSP kung hindi tutugunan ng economic team ang ibang sanhi ng inflation. Bukod sa mga balakid sa pag-i-import ng mga produkto mula abroad, may nakaamba ring food crisis ayon sa United Nations dulot ng patuloy na pandemya, pananakop ng Russia sa Ukraine, at climate change.

Dito pa lang, kailangan na ng guidance ni Marcos Jr., na binale-wala ang krisis sa Ukraine at sinabing ’di raw niya kailangang manindigan sa isyung iyon dahil ’di naman daw involved ang ating bansa – maliban sa mga Pilipinong nasa Ukraine at Russia.

Bukod doon, sinabi ni Representative Martin Romualdez ng Leyte na binabalak ng Kongresong magpasa ng stimulus law na tatawaging “Bayan Bangon Muli (BBM) bill” upang gumastos nang malaki ang gobyerno at, sa pamamagitan noon, ay sumigla ang ekonomiya.

Ngunit bakit nila gagawin iyon ngayon? ’Di ba puwedeng magpamudmod na lang ng Tallano gold?

Seriously, mali ata ang timing: dapat nagpasa ang Kongreso ng stimulus bill noong lugmok ang ekonomiya noong 2020, at kailangan talaga itong i-stimulate. Ngayon kasi, ’di na kasing-lala ang sitwasyon: sa unang tatlong buwan ng 2022, lumaki nga ang ekonomiya nang 8.3% dahil sa patuloy na pagbubukas ng ekonomiya at election spending. Lagpas iyon sa karaniwang 6% na growth na nakikita natin bago ang pandemya.

Isa pa, baka lalong lumala ang inflation at mag-“overheat” ang ekonomiya kung gumastos ng higanteng halaga ang gobyerno sa pamamagitan ng BBM stimulus bill. ’Pag gumastos kasi ang gobyerno, tataas ang demand para sa mga produkto at serbisyo, pati ang mga presyo.

Sa madaling sabi, kung stimulated na ang ekonomiya somehow, ano pa ang silbi ng stimulus bill? Ano ang gusto nilang ma-stimulate, exactly?

Sa huli, samut-sari ang isyung pang-ekonomiyang kinakaharap ng bansa. Kakailanganin ni Marcos Jr. ng magaling na economic team para punan ang kawalan niya ng kaalaman sa economics at karanasan sa economic policymaking. (Tandaang bumagsak siya sa economics noong nasa Oxford siya. Hindi rin siya “economist” tulad ng sinabi ng isang media organization na fountain ng fake news.)

Kailangan din ng matinong economic team upang maging “evidence-based” (o nakabatay sa datos at pag-aaral) ang mga polisiya ng gobyerno. Pero paano mangyayari iyon kung ang mandato ni Marcos Jr. ay umasa sa samut-saring kasinungalingan at disinformation?

Mabubuo at mabubuo rin ang bagong economic team at gabinete. Pero ang tanong: are they up to the task? Magiging credible ba sila? At makikinig ba si Marcos Jr. sa mga ideya at mungkahi nila? – Rappler.com

JC Punongbayan, PhD is an assistant professor at the UP School of Economics. His views are independent of the views of his affiliations. Follow JC on Twitter (@jcpunongbayan) and Usapang Econ (usapangecon.com).

Add a comment

Sort by

There are no comments yet. Add your comment to start the conversation.

Summarize this article with AI

How does this make you feel?

Loading
Download the Rappler App!
Boy, Person, Human

author

JC Punongbayan

Jan Carlo “JC” Punongbayan, PhD is an assistant professor at the University of the Philippines School of Economics (UPSE). His professional experience includes the Securities and Exchange Commission, the World Bank Office in Manila, the Far Eastern University Public Policy Center, and the National Economic and Development Authority. JC writes a weekly economics column for Rappler.com. He is also co-founder of UsapangEcon.com and co-host of Usapang Econ Podcast.