Sa unang araw ng online class ko ngayong semestre sa subject na Writing for New Media, inutusan namin ng mga estudyante ko na mag-rewrite ang artificial intelligence o AI ng isang sikat na 75-word paragraph. Pero ang dagdag na command, bukod sa pag-rewrite, ay gayahin ang narrative style ng isang sikat na manunulat: si Kurt Vonnegut Jr. Sa loob ng limang segundo, lumabas ang bersiyon sa distinct narrative style at tone ng yumaong writer na Kano. Naroon ang sundot ng dark humor ni Vonnegut Jr. Naroon ang tamang timing at placement ng pagpapatawa at irony sa paragraph. Kung nakapagbasa ka na ng maraming aklat ni Vonnegut Jr., malalaman mong kaboses nga niya ang bersiyong muling “isunulat” ng artifical intelligence software ng ChatGPT.

“Rewrite the passage above using the narrative style of Kurt Vonnegut Jr.” Ganyan. Walang gatol. Sa loob ng ilang segundo, lumabas ang kaniyang bersiyon. Sa paraang parang itina-type din. Mabilis. At sabi nga ng isang estudyante ko, “scary.”

Nagpaliwanag pa ang AI hinggil sa kaniyang muling “pagsulat.” Pati na ang nuances ng humor na ginawa niya para maging katono ang awtor ng mga nobelang Breakfast of Champions at Slaughterhouse Five. Ipinaliwanag din ng AI kung sino si Vonnegut Jr. na ginaya niya ang estilo sa larangan ng pagsulat at kulturang popular. Naisip namin, bakit kailangang ipaliwanag kung sino at ano ang estilo ni Vonnegut Jr.? Poetics?

Nagbigay uli kami ng command sa AI na kinilala ng Time Magazine bilang isa sa “2022’s most impressive technological innovations upon its release last November.” Gayahin naman ang isang popular na Tagalog writer. Ipina-rewrite namin ang parehong passage na unang ginaya ni Vonnegut Jr.

Sa nakabasa ng isa o dalawang aklat ng manunulat na Pinoy na ito, masasabing may hawig nga sa ginawa ng AI ang pagsusulat na sinanay na tipunin ang bilyong-bilyong salita sa kahit anong wika, dialect, sociolect (oo, aware din siya sa existence ng gay sociolect sa bansa), at pagi-pagitan nitong inilalagay natin sa internet, may saysay man o wala. Mula sa mga salitang ito, pinag-aaralan ng AI kung alin ang dapat magkakasama upang mabuo sa napakabilis na paraan ang sagot sa mga tanong at mga ipinapagawa namin sa klase. At kaiba sa kakayahan ng tao, pinipilit ng AI na may saysay ang isasagot bagamat humihingi siya ng pang-unawa at paumanhin sa kaniyang limitasyon sakaling may mali sa kaniyang detalye at paraan ng pagkakabuo sa pangungusap. Mabuti pa ang AI, humihingi ng paumanhin.

Ang sumunod naming ipinagawa sa klase ko sa Writing for New Media sa antigong unibersidad sa Maynila, pasulatin ang AI ng nakakatawang tagline para makabenta ng kama at serbisyo ng punerarya. Hindi nakakatawa ang unang ibinigay na sagot ng AI. Pero naroon sa ibaba ng screen ang regenerate key sakaling gusto mong magbigay ng panibagong halimbawa sa iyong ipinapagawa. Muli, nagpaliwanag ang AI. Nasa nuances ng wika, kultura, at konteksto raw kung nakakatawa o hindi ang kaniyang sasabihin. “As a language model, I can generate text that is intended to be humorous based on patterns and examples in my training data, but I do not have the ability to perceive or experience emotions, including humor.”

Binanggit din niya nang pahapyaw ang isa sa pundasyon ng teorya ng humor: ang incongruence o ang hindi inaasahang deviation ng wika upang maging katatatawanan. Lahat ito ay sinabi ng AI under five seconds. Paliwanag ng kompanyang namamahala sa AI: “We’ve trained a model called ChatGPT which interacts in a conversational way. The dialogue format makes it possible for ChatGPT to answer follow-up questions, admit its mistakes, challenge incorrect premises, and reject inappropriate requests.”

Dahil naka-share screen kami sa klase, real-time din na nakakapag-comment ang mga estudyante ko. May ibang natatawa, may ibang nababahala, at gaya ng isa, natakot. Bakit nga naman hindi, ang ginagawa ng tao sa matagal na oras ay kayang gawin ng AI sa loob lamang ng ilang segundo. Banta ito sa trabaho ng maraming ang kabuhayan ay lumikha ng teksto. Gaya ko.

Kaya matapos ang klase, nang ako na lang nasa harap ng laptop, itinanong ko sa AI:

Will AI put writers in obsolescence?

Heto ang kaniyang sagot:

“It is unlikely that AI will completely replace human writers in the near future. While AI can be used to generate text, it is not yet advanced enough to fully replicate the creativity and nuance that human writers bring to their work. However, AI may be able to assist human writers by providing them with suggestions and helping them with research and editing tasks. Additionally, AI may also be used to generate certain types of text, such as news articles or product descriptions, which may lead to fewer job opportunities for human writers in those specific areas.”

At dahil nagsusulat ako sa Tagalog at nagtuturo ng translation sa klase, ipinaulit ko ang sagot niya sa ating sariling wika, heto:

“Hindi malamang na ang AI ang magpapalit sa mga manunulat ng tao sa malapit na hinaharap. Habang mayroon ngang AI na ginagamit para magbigay ng mga teksto, hindi pa ito sapat na napapaunlad upang makapantay sa galing at kahusayan na inaalok ng mga manunulat ng tao sa kanilang mga gawain. Subalit, pwede naman na magbigay ng mga suhestiyon ang AI sa mga manunulat ng tao, at tumulong sa kanila sa mga gawain ng pag-aaral at pag-eedit. Sa karagdagan, pwede ring gamitin ang AI para magbigay ng ibang uri ng teksto, tulad ng mga balitang artikulo o mga deskripsyon ng produkto, na maaaring magdulot ng mas kakaunting mga trabahong magagamit para sa mga manunulat ng tao sa mga partikular na lugar.”

Bukod sa napakagaspang pa ang salin sa Tagalog, nakompirma ng sagot ang pangamba ko: “AI may also be used to generate certain types of text, such as news articles or product descriptions, which may lead to fewer job opportunities for human writers in those specific areas.” Maaari na ring gamitin — o maaaring ginagamit na nga, sino ang makakakaalam! — ang AI sa customer support na magpapaliwanag sa more specific task at inquiry, mas detalyado, mas tiyak, mas eksaktong sagot sa mga pag-uusisang may kinalaman sa kahit ano. Hindi na lamang iyong nakakapunding chatbot ng mga bangko at telco sa Viber at SMS na napakalimitado ang sagot sa tanong. 

Ito mang salin ng kaniyang sariling sagot, let me remind you na ginawa niya in less than two seconds, ay itatama niya sa mga darating na panahon dahil sa kakayahan niyang mag-fine-tune ng naratibo. 

Hindi lang kabuhayan ng marami ang maaaring tamaan ng AI. Isyu rin ang AI-enabled paper sa akademya, sa knowledge production, at sa pagsasanay sa mag-aaral bilang isang responsableng bahagi ng lipunan at pamayanan. Katunayan ang paglalabas kamakailan ng isang statement ng UP Diliman Artificial Intelligence Program hinggil sa paggamit diumano ng AI para lumikha ng academic requirements.

Naniniwala akong wala pa sa karaniwang student handbook ang paggamit ng AI sa mga academic requirements ng mga unibersidad. Pero paano nga kung ang mag-aaral ay gumamit ng AI, masasabi ba itong plagiarism o pangongopya? Intellectual dishonesty? Paano kung ang interbensyon ng tao ay hanggang sa pagbibigay lang ng specific command para makuha ang inaasahang diskurso?

Dapat pag-aralan naming kabilang sa sektor ng edukasyon ang implikasyon ng paggamit sa AI ng kahit sinong kabilang sa sektor ng edukasyon (kahit kaming mga guro sa unibersidad ay dapat ding lumikha at manaliksik, kaya may temptation din sa posibleng paggamit ng AI). 

Lalong nadagdagan ang dapat harapin mula ngayon ng mga gaya kong guro at manunulat. Lalong dadami ang uban namin kaiisip kung paano makikibagay sa mundong unti-unti nang pinamumugaran ng AI bilang katuwang o pasimuno ng paglikha at paglunas sa mga suliranin sa hinaharap habang napakamahal pa rin ng sibuyas sa mundo ng karaniwang tao sa kasalukuyan. – Rappler.com

Associate professor ng seminar in new media, research, at creative writing sa Faculty of Arts and Letters at sa Graduate School ng University of Santo Tomas si Joselito D. De Los Reyes, Ph.D. Siya rin ang program coordinator ng BA Creative Writing program ng nasabing unibersidad. Recipient siya ng 2020 Philippine Normal University Gawad Sulo for Eminent Alumni in the Field of Teacher Education.