FAST FACTS: Ano ang tigdas at paano ito maiiwasan?

(Salin ni Michael Bueza ng artikulong “FAST FACTS: What is measles and how can it be prevented?”, mula sa orihinal na Ingles ni Sofia Tomacruz na unang nalathala noong Marso 1, 2018.) 

MANILA, Philippines (UPDATED) – Nagdeklara ng outbreak ng tigdas sa Metro Manila ang Department of Health noong Miyerkoles, Pebrero 6.

Ayon kay Health Undersecretary Eric Domingo, 861 na posibleng kaso ng tigdas ang naitala sa Metro Manila.

Ano nga ba ang tigdas, at anu-ano ang sintomas nito?

Lubhang nakakahawa

Tinatawag na measles sa Ingles, ang tigdas ay isang virus na sumisira sa respiratory tract o daanan ng hininga bago kumalat sa buong katawan.

Sabi ng World Health Organization (WHO), ang tigdas ay karaniwang naipapasa sa pamamagitan ng paghawak o pagdikit sa mga taong may impeksiyon. Naipapasa rin ito sa pamamagitan ng hangin.

Narito ang mga sintomas ng malubhang nakakahawang sakit na ito:

• Mataas na lagnat (na nagsisimula nang 10-12 araw matapos masagap ang virus, at nagtatagal nang 4-7 araw)
• Sipon
• Ubo
• Pamumula at pagtutubig ng mata
• Pagpapantal o rashes (na nangyayari 7-18 araw matapos ang pagkasagap ng virus, at nagtatagal ng 5-6 araw)

Paano ito naipapasa? 

Karaniwang kumakalat ang tigdas sa pag-ubo o pagbahing, pati na rin sa direct contact sa mga secretion o dagta mula sa ilong o lalamunan ng taong may sakit.

Sabi ng WHO, nananatiling aktibo at nakakahawa sa loob ng dalawang oras ang virus ng tigdas sa mga infected na rabaw (surface) at sa hangin.

Sa kaso naman ng human contact, ang tigdas ay maaaring maipasa ng taong infected mula 4 na araw bago magpantal sa balat, hanggang sa 4 na araw matapos sumulpot ang rashes.

Puwedeng magdulot ang tigdas ng iba pang komplikasyon sa pasyenteng mayroon nito, pero maaari itong maiwasan sa pamamagitan ng pagpapabakuna.

Bakuna

Matapos ang kontrobersiyang dulot ng Dengvaxia vaccine na dapat ay panlaban sa dengue, mas nag-aalala ang mga magulang tungkol sa pagpapabakuna ng kanilang mga anak.

Napabalitang tinatanggihan ng ilang mga magulang ang ilang programang pangkalusugan o health programs ng gobyerno, pati ang mga libreng bakuna na maaaring pumigil sa mga sakit tulad ng tigdas.

Matapos ang outbreak ng tigdas sa Davao City, inatasan ni Health Secretary Francisco Duque III ang health workers na magpursigi at maging matiyaga sa pagkumbinsi sa mga magulang na kumuha ng iba pang bakuna mula sa DOH. (BASAHIN: Duque to health workers: ‘Woo’ parents to avail of vaccination programs)

Sinabi rin ni Duque na marami nang naligtas na buhay ang mga bakuna.

“Marami na pong mga naisalbang mga buhay, anywhere between 3 million to 5 million individuals (humigit-kumulang 3 milyon hanggang 5 milyong Pilipino). Lives have been saved because of our very effective program on immunization (Maraming buhay na ang naligtas dahil sa napakaepektibong programa sa immunization). Ito po ang ginagawa namin,” ani Duque. 

Noong 2014, inilunsad ng DOH ang mass immunization campaign laban sa tigdas.

Layon ng programang itong maging “measles-free” o ligtas sa tigdas ang Pilipinas pagsapit ng 2017, at makapagbakuna ng 13 milyong bata sa buong bansa. (BASAHIN: Measles-free Philippines by 2017?) 

Ang vaccination program noong 2014 ay kasunod ng Measles Rubella Supplemental Immunization Activity ng DOH noong 2011, na naglayong pigilan ang pagkalat ng tigdas.

Sa Expanded Program on Immunization ng gobyerno, may mandatory basic immunization laban sa:

• Tuberculosis
• Diphtheria, tetanus at pertussis
• Poliomyelitis
• Measles o tigdas
• Mumps o beke
• Rubella o German measles
• Hepatitis-B
• H. Influenza type B (HIB)

Ang mandatory basic immunization ay libre sa kahit anong ospital ng gobyerno o health center para sa mga batang 5 taong gulang pababa.– Rappler.com