HINDI TOTOO: Proyekto ni Ferdinand Marcos ang International Rice Research Institute

Buod

• Ang sabi-sabi: Itinayo ni dating pangulong Ferdinand Marcos ang International Rice Research Institute (IRRI).
• Marka: HINDI TOTOO
• Ang katotohanan: Ang IRRI ay itinayo noong 1960 ng Ford and Rockefeller foundations. Nangyari ito limang taon bago ang unang termino ni Marcos bilang pangulo ng Filipinas.
• Bakit kailangang i-fact check: Sa isang vlog ni Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., sinabi niya na ang kanyang ama ang nagtayo ng IRRI upang tugunan ang pangunahing pangangailangan ng bansa sa pagkain. Ito ay may higit 800,000 views, 84,000 likes, at 9,000 comments na nang isulat ang fact-check na ito.

Mga detalye

Noong Setyembre 2021, sa ika-104 na kaarawan ng yumaong diktador na si Ferdinand Marcos, naglabas ang kanyang anak na si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. ng isang vlog sa kanyang YouTube channel. Idinetalye niya ang pangarap ng kanyang ama para sa bansa.

Ayon kay Marcos Jr.: “Nagsimula sa kanya ang mga pundasyon. ’Yung mga basic na pangangailangan ng tao ay natugunan. Unang-una ay kailangan may makakain ang tao. Dahil dito ay kanyang binuo ’yung IRRI, International Rice Research Institute, ’yung research kung ano ’yung pinakamagandang binhi, papaano ang mga pinakamagandang mga teknolohiya.” 

Sa isa pang vlog, sinabi rin ni Marcos Jr. na Filipinas ang nagtuturo sa mga karatig na bansa tulad ng Vietnam at Indonesia ng kanilang mga nalalamang paraan ng pagyabong ng kanilang agrikultura. Aniya, natuto ang mga ito sa Los Baños kung nasaan ang IRRI.

Hindi totoo ang sabi-sabing ito.

Ayon sa website ng IRRI, ito ay isang international, independent, at nonprofit na research and education institute na matatagpuan sa University of the Philippines Los Baños (UPLB). Itinayo ito noong 1960 ng Ford and Rockefeller foundations nang may tulong mula sa gobyerno ng Filipinas. Hindi pa pangulo noon si Marcos Sr.

Sinalungat din mismo ni Marcos Jr. ang sabi-sabing ito sa isang vlog na mas naunang ipinalabas sa kanyang YouTube channel. Dito, sinabi niyang ang IRRI ay hindi isang Philippine agency ngunit isang international na organisasyon. Ang vlog na ito ay ini-upload noong 2019.

Sa isang mensahe noong 1972, sinabi ng dating pangulong Marcos na walang ibang bansa sa ibang mundo ang tumangkilik sa mga magagandang binhing natuklasan ng IRRI maliban sa Filipinas. Sa gayon, ang mga karatig bansa ay nakikinabang sa pag-aaral at pagtatrabaho ng IRRI sa Asya at hindi ng Filipinas mismo, hindi tulad ng sinabi ni Bongbong.

Samantala, itinatag ni Marcos ang Philippine Rice Research Institute (PhilRice) noong 1985 sa ilalim ng Executive Order 1061. Ito ay nasa ilalim ng Department of Agriculture at naglalayong pagbutihin ang teknolohiya at produksiyon ng palay sa bansa para sa mga Filipino. 

Habang itinatag ang IRRI upang panatilihin ang pagsasaka ng palay sa mga bansang nakadepende sa industriyang ito, ang PhilRice ay nilikha upang palakasin ang sariling kakayahan ng Pilipinas na tustusan ang sariling pangangailangan sa bigas. – Josette Saguiped/Rappler.com

Si Josette Saguiped ay isang Rappler Intern. Ang fact check na ito ay sinuri ng miyembro ng research team ng Rappler at ng senior editor.

Basahin ito para sa karagdagang detalye tungkol sa internship program ng Rappler.
Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.