HINDI TOTOO: Biased laban sa mga Marcos ang mga libro tungkol sa Martial Law

Buod

• Ang sabi-sabi: Biased laban sa pamilyang Marcos ang mga non-fiction book, librong pambata, at mga textbook na tungkol sa Martial Law. Hindi ipinapakita ng mga ito ang magagandang ginawa ng diktador. Ipinapakita rin sa mga nasabing libro ang pamilyang Aquino bilang mga bayani.
• Marka: HINDI TOTOO. Sumasang-ayon ang Rappler sa markang “Hindi Totoo” na nauna nang ibinigay ng The Baguio Chronicle sa kanilang fact check sa sabi-sabing ito.
• Ang katotohanan: Hindi paninira ang mga itinuturo ng mga libro tungkol sa Martial Law ni Marcos. Dokumentado at napatunayan sa mga korte ang mga karahasan at paglabag sa karapatang pantao sa ilalim ng kanyang pamumuno.
• Bakit kailangang i-fact-check: Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 11,000 reaksiyon, 5,700 komento, at 6,300 views ang post sa Facebook.

Mga detalye

Isang post noong Mayo 16 ng Facebook page “Mi Filipinas” ang nagsasabi na ang ilan sa mga libro na tumatalakay sa Martial Law ay biased laban sa mga Marcos, partikular sa dating pangulo at diktador na si Ferdinand Marcos.

Ang post ay pinamagatan na, “Anti-Marcos Books And Textbooks That Doctrine Marcos Is A ‘bad Dictator President’ And Ninoy Aquino Is A Hero.”

(Mga libro at textbook na laban kay Marcos, na nagtuturong masamang diktador na presidente si Marcos at bayani si Ninoy Aquino.)

Ipinakita sa post ang larawan ng mga non-fiction book, librong pambata, at mga textbook na tungkol sa Martial Law na sinasabi nitong biased. Ayon sa post, hindi ipinapakita sa mga nasabing libro ang magagandang ginawa ng diktador. ipinapakita rin sa mga nasabing libro ang mga Aquino bilang mga bayani.

Sinabi rin sa caption na pinalitan ng mga anti-Marcos na textbook ang mga librong tungkol sa kasaysayan na ginagamit sa mga paaralan noong 1970 upang ituro sa mga kabataan na si Marcos ay isang masamang diktador. 

Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 11,000 reaksiyon, 5,700 komento, 6,300 views ang post sa Facebook.

Hindi totoo na may kinikilingan ang mga nasabing libro. 

Bagaman may ilan sa mga libro na ipinakita sa post ang nagbibigay-pansin sa naratibo ni Ninoy Aquino at ng kaniyang pamilya noong Martial Law, karamihan sa mga ito ay nagbigay-pansin at ipinakita ang karahasan na nangyari sa ilalim ng diktadurang Marcos na pilit binura at itinago noong kasagsagan ng Martial Law.

Isa sa mga libro na kasama sa post ay ang Marcos Martial Law: Never Again na isinulat ni Raissa Robles noong 2016. Naglalaman ito ng mga opisyal na record, report, mga eyewitness account, at interview ng mga nakaligtas sa karahasan ng Martial Law at mga sundalo noong panahon na iyon na nagpapatunay sa karahasan noong Martial Law. 

Ang mga kuwento ng karahasan noong Martial Law na binanggit sa mga nasabing libro ay dokumentado ng iba’t-ibang sources na makapagpapatunay na totoo at hindi lamang paninira ito sa diktador na si Marcos.

Kinikilala ng korte ng Hawaii at ng Pilipinas ang mga karahasan na nangyari noong Martial Law. Sa isang kaso tungkol sa Martial Law na isinampa sa Hawaii, 10,000 ang nagsampa ng reklamo laban kay Marcos para sa mga pang-aabuso, karahasan, tortyur, at pagpatay na nangyari noong Martial Law.

Sa pamamagitan naman ng Republic Act 10368, kinilala ng batas ng Pilipinas ang mga karahasan na naganap noong Martial Law. Sa ilalim ng nasabing batas ay binibigyan ng karampatang reparasyon ang mga pamilya ng mga biktima ng karahasan noong Martial Law.

Maging ang Official Gazette ay may inilabas na artikulo tungkol sa karahasan ng Martial Law.

Dalawang beses din nakapag-imbestiga ang Amnesty International sa Pilipinas. Sa unang report ng AI na inilabas noong 1976, naitala nito na mayroong 70,000 katao na ikinulong, 34,000 katao na tinortyur, at 3,240 katao na pinatay sa kasagsagan ng Martial Law. Nakatanggap naman ng 49 na kaso tungkol sa mga seryosong allegasyon tulad ng walang habas na pagpatay, pagpatay na isinagawa ng mga government agents, at tortyur sa ikalawang report ng AI na inilabas nito noong 1982.

Mapapansin sa mga post ng Facebook page na “Mi Filipinas” na kahit sinasabi ng kanilang page na intensiyon nilang magbigay ng isang balanseng naratibo ng kasaysayan ay puro propaganda tungkol kay Pangulong Rodrigo Duterte at diktador na si Ferdinand Marcos ang kanilang mga post. – Lorenz Pasion kasama ng The Baguio Chronicle

Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.