[EDITORIAL] All roads lead to Duterte

Sunod-sunod ang pagmumulto ni dating Pangulong Rodrigo Duterte sa mga nagbabagang isyu sa ating balita.

Una, enabler siya ng mga Philippine Offshore Gaming Operator o POGO dahil batas niya ang nagbukas ng pintuan ng Pilpinas at nagpadulas sa operasyon ng organized transnational crimes sa bansa sa cover na sila ay gaming operator. 

Ang pangalawa ay muli tayong pinaalalahanan na isa sa kilabot na human rights violator ng ating panahon si Duterte.

Ang reminder na ito ay courtesy ng hearing sa Mababang Kapulungan kung saan pinagalitan ni human rights committee chair Benny Abante ang lawyer na nag-aayuda sa mga pamilya ng biktima. “Preposterous” daw na tatlong pamilya lang ang sumipot sa pandinig, bulalas ni Abante. Dalawang taon matapos ang madugong giyera kontra droga sa ilalim ni Duterte (at hindi pa natutuldukan ang body count), kalamansi sa sugat si Representante Abante sa mga pamilyang ilang taong nagtago, umilag, at nagdalamhati. Tsk, hindi talaga bagay sa kanya ang kanyang pangalan. Mag-aral ka muna sa handling ng trauma victims, Congressman!

Isama mo pa sa pangalawang punto ang kumpare ni Duterte na si Pastor Apollo Quiboloy na hanggang ngayon ay nagtatago pa rin. Namayagpag sa kapangyarihan si Quiboloy nang naupo ang bestie niya, na tila naging kumpirmasyon na siya ay tunay na kingmaker. Pero bilog ang gulong ng palad, mga ginoo! Big time pa rin si Quiboloy, ‘yun nga lang, bilang Top Most Wanted ng FBI dahil sa human trafficking among other crimes sa Estados Unidos! 

Ang pangatlong multo ni Duterte ay ang “gentleman’s agreement” niya sa West Philippine Sea kung saan pumayag siya sa isang informal deal tungkol sa Ayungin shoal. Ayon na mismo sa dating kakampi ng pamilya niyang si Presidente Ferdinand Marcos Jr., ito’y pagkokompromiso ng sovereignty at sovereign rights ng bansa. 

Ang pang-apat ay ang pag-transfer ng Department of Health (DOH) ng P47.6 biyon sa Procurement Service-Department ng Budget and Management (PS-DBM). Ayon sa dating kalihim ng kalusugan na si Francisco Duque III, si Duterte mismo ang nag-authorize ng paglilipat ng pondo sa isang Cabinet meeting at inanunsiyo pa raw sa isa niyang weekly televised meetings.

Sabi nga ni Deputy Minority Leader France Castro: “Bakit ’nyo ibinigay nang buong-buo sa PS-DBM? Wala man lang kayong MOA, wala man lang kayong inilagay na mga items na kailangan ninyo – ’yung terms and conditions, etc? Kasi alam ko may mga standard ’yan kahit na ’yung mask, ’yung face shield.”

Ayon sa 2020 report ng Commission on Audit, ang pagbili raw ng PS-DBM ng pandemic supplies ay overpriced at naganap nang walang mga rekisitong dokumento mula sa DOH. Ito rin ang sinamantala ng Pharmally, ang kumpanyang walang pondo at track record na nakakopo ng deal, na nali-link sa dating economic adviser ni Duterte na si Michael Yang.

Ayon na rin sa Office of the Ombudsman, wala namang obligasyon o “compelling reason” para i-transfer ng DOH sa PS-DBM ang pondo dahil, sa ilalim ng national health emergency, may kapangyarihan ang DOH mismo na bumili ng health supplies.

Bakit all roads lead to Duterte? Andiyan ang nakamamatay na polisiya tulad ng war against drugs; ang nangangayupapa na gentleman’s agreement sa Tsina; ang dispalinghadong batas na nag-enable sa POGOs; at ang maanomalya at korap na transfer of funds na nauwi umano sa ikatataba ng pitaka ng kanyang Tsinong economic adviser.

Isang malaking historical lesson si Duterte sa mga Pilipino. Tragic example siya ng pagkakamali sa eleksiyon na tumungkab sa maraming kalayaan at ganansiya natin bilang bansa. 

Iniatras niya ang demokrasya, pinahina ang mga institusyon, pinapasok ang transnational criminals, at ginawang muscle memory ng mga pulis ang extrajudicial killings. 

Sana’y tandaan natin ang leksiyon ni Duterte sa susunod na eleksiyon: bumoto ng makatao, marangal, at competent na public official. Kaso ba ito ng “we get what we deserve”? – Rappler.com