HINDI TOTOO: Nagmamay-ari ng ‘milyong tonelada ng ginto’ ang pamilyang Marcos

Buod

• Ang sabi-sabi: May “million tons of gold” (isang milyong tonelada ng ginto) na pagmamay-ari ang pamilyang Marcos.
• Marka: HINDI TOTOO
• Katotohanan: Mayroon lamang tinatayang 206,132 to 209,483 US tons ng gintong namina sa buong mundo sa kasaysayan, base sa mga tantiya ng World Gold Council at United States Geological Survey.  
• Bakit kailangang i-fact-check: Nabanggit ang pahayag sa isang bidyo sa YouTube channel na “JDBros” na in-upload noong Agosto 30, 2017. May lampas na sa isang milyong views ang bidyo nang unang inilathala ang Ingles na bersiyon ng fact-check na ito noong Pebrero 19, 2019. 

Mga detalye

Isang bidyo sa YouTube channel na “JDBros” ang nagsasabing may “million tons of gold” (milyong tonelada ng ginto) ang pamilyang Marcos.

Heto ang buong pamagat ng bidyo: “MARCOS GOLD CAN SAVE THE WORLD 987 BILLION DOLLARS AND MILLION TONS OF GOLD IN THE PHILIPPINES.” (GINTO NI MARCOS MALILIGTAS ANG MUNDO 987 BILYONG DOLYAR AT MILYONG TONELADA NG GINTO SA PILIPINAS)

Humigit-kumulang sa 13 na minuto ang bidyo, na nagpapakita ng pinagtagpi-tagping bidyo mula sa iba’t ibang sources para magmistulang patunay na ang mga Marcos ang may-ari ng gintong tinutukoy.

Ang bidyo, na in-upload noong Agosto 30, 2017, ay may lampas na sa isang milyong views nang unang inilathala ang Ingles na bersiyon ng fact-check na ito noong Pebrero 19, 2019.

Ang pahayag ay hindi totoo.

Hindi maaaring magmay-ari ang kahit sino ng isang milyong tonelada ng ginto. 

Tinatayang 190,040 metriko tonelada lamang ang naminang ginto sa buong mundo sa kasaysayan, ayon sa World Gold Council, isang organisasyon na naglalayong mapaunlad ang merkado ng industriya ng ginto. Iyon ay katumbas ng 209,483.24 na US tons.

Iyon ang tantiya ng organisasyon noong 2017. (Ang pinakahuling tantiya ng World Gold Council, nang isinulat ang salin na ito, ay 197,576 metriko tonelada o 217,790.26 US tons na naitala noong 2019.)

Ayon din sa website ng United States Geological Survey (USGS), may 187,000 na metriko tonelada (o 206,132.21 US tons) na ginto na ginawa sa kasaysayan. 

Sabi rin ng USGS, kung isasama ang 57,000 metriko tonelada (62,831.75 US tons) na gintong reserba na nasa ilalim ng lupa, magiging 244,000 metriko tonelada (268, 963.96 US tons) ang pangkalahatang dami ng nadiskubreng ginto.

Wala sa kanilang dalawa ang nagtaya na ang produksiyon ng ginto sa buong mundo ay umabot sa isang milyong tonelada. – Rappler.com

Isinalin sa Filipino ni Percival Bueser ang fact-check na ito mula sa orihinal na English version, “FALSE: Marcos family owns a ‘million tons of gold“ na isinulat ni Vernise L. Tantuco.

Magbahagi kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network. I-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.