KULANG SA KONTEKSTO: Sabi ng BIR, hindi kailangang bayaran ng mga Marcos ang P203B na estate tax

Buod

• Ang sabi-sabi: Ayon sa Bureau of Internal Revenue (BIR), hindi kailangang bayaran ng mga Marcos ang P203 bilyon na estate tax.
• Marka: KULANG SA KONTEKSTO
• Ang katotohanan: Hindi ito opisyal na posisyon ng BIR. Opinyon ito ng ilang regional directors ng BIR na kinausap ngunit hindi pinangalanan ng Manila Bulletin. Samantala, “tax experts” lamang at hindi BIR ang na-quote sa report ng Manila Times. Desidido pa rin ang BIR at DOF na mangolekta ng mga hindi pa nababayarang buwis ng mga Marcos.
• Bakit kailangang i-fact-check: Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 1,000 reaksiyon, 400 komento, at 2,600 share ang post na naglalaman ng sabi-sabing ito sa Facebook.

(Mula sa Editor: Binigyan namin ng rating na “Hindi Totoo” ang naunang bersiyon ng fact check na ito, base sa paglilinaw ng BIR na hindi ito opisyal na posisyon ng kawanihan. Ang bagong rating na “Kulang sa Konteksto” ay nagpapakita ng nuance na ang post ay ibinatay lamang sa orihinal na balita ng dalawang news outlet.)

Mga detalye

Kumakalat na Facebook ang post na may retrato ng front pages ng mga diyaryong Manila Bulletin at Manila Times. Nakasaad sa headline ng Manila Bulletin na, ayon umano sa Bureau of Internal Revenue (BIR), hindi kailangang bayaran ng mga tagapagmana ng yumaong diktador na si Ferdinand Marcos ang P203 bilyon na estate tax (ang buwis kasama ang mga multa at tubo sa loob ng 25 taon). 

Nakasaad naman sa headline ng Manila Times na, ayon umano sa mga eksperto, hindi damay ang anak ni Marcos na si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. sa bayaran ng estate tax. 

Isinasaad din ng post: “BIR OFFICIALS SINUPALPAL SI CARPIO ET AL; TAGAPAGMANA NI MARCOS HINDI PWEDENG PAPANAGUTIN SA P203B ESTATE TAX.”

Hindi ito opisyal na posisyon ng BIR. Opinyon ito ng ilang regional directors ng BIR na kinausap ngunit hindi pinangalanan ng Manila Bulletin. Samantala, “tax experts” lamang at hindi BIR ang na-quote sa report ng Manila Times. Desidido pa rin ang BIR at Department of Finance (DOF) na mangolekta ng mga hindi pa nababayarang buwis ng mga Marcos.

Ayon sa report ni Ramon Royandoyan ng PhilStar Business, pinabulaanan mismo si Finance Secretary Carlos Dominguez III ang pahayag ng mga hindi pinangalanang BIR official at ng pahayag ni dating senate president Juan Ponce Enrile na nagsabing hindi mapapanagutan si Marcos na bayaran ito.

“Neither are official statements of the BIR,” sabi ni Dominguez. (Ang mga opinyon na iyan ay hindi opisyal na posisyon ng BIR.)

Idinagdag ni Dominguez, “The DOF and the BIR are intent on collecting ALL taxes due.” (Desidido ang DOF at BIR na kolektahin ang lahat ng utang na buwis.)

Ang BIR ay nasa ilalim ng DOF. 

Mali rin ang Facebook post sa pagsaad na si Marcos Jr. ay hindi kayang panagutin sa P203 bilyon na estate tax. Ayon sa BIR, naningil sila sa mga tagapagmana ni Marcos nang magpadala sila ng “letter of demand” sa mga ito noong Disyembre 2, 2021. 

Ibinaba ng Korte Suprema ang hatol noong 1997 na pagbayarin ang mga Marcos ng estate tax na noon ay P23 bilyon lamang. Naging pinal ang desisyong ito noong 1999. Dahil sa hindi pagbayad ng mga Marcos sa estate tax ay lumobo na ang halaga nito ngayon sa P203 bilyon.  

Nasa kapangyarihan din ng BIR na magsampa ng kasong kriminal laban sa mga Marcos. Kung mahatulang may sala ang mga ito ay maaari silang makulong. Rekomendasyon ito ni dating Supreme Court senior justice Antonio Carpio sa BIR na may basehan sa Section 205 at 254 ng Tax Code. – Renzo Arceta/Rappler.com

Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.