HINDI TOTOO: Nagpapatuloy ang mga political dynasty dahil sa 1987 Constitution

Buod

• Ang sabi-sabi: Nagpapatuloy ang mga political dynasty dahil sa 1987 Constitution.
• Marka: HINDI TOTOO. Sumasang-ayon ang Rappler sa markang “Hindi Totoo” na nauna nang ibinigay ng Altermidya sa kanilang fact check sa sabi-sabing ito.
• Ang katotohanan: Nakasulat sa Artikulo II, Section 26, ng 1987 Constitution na bawal ang mga political dynasty sa bansa. Sinabi naman ng abogadong si Christian Monsod, isa sa mga sumulat ng Konstitusyon, na walang nakalagay rito na maaaring maging batayan ng pag-usbong at pagdami ng mga political dynasty.
• Bakit kailangang i-fact-check: Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 86,000 reaksiyon, 6,200 na komento, at 2,900,000 na views ang video sa Facebook.

Mga detalye

Isang video na pinost noong Abril 5 ng Facebook page na “Ang Malayang Balita” ang nagpapakita ng isang clip ng speech ni Presidente Rodrigo Duterte kung saan sinabi niyang nagpapatuloy ang mga political dynasty ng bansa dahil sa 1987 Konstitusyon.

Nakalagay sa pamagat ng video ang linyang “Kaya pala ayaw baguhin ang ‘Cory Constitution’ – PRRD inilahad ang umanong dahilan.” 

Sa nasabing talumpati, nanawagan si Duterte sa mga susunod na uupo sa Kongreso na amyendahan ang Konstitusyon upang matapos ang paghahari ng mga political dynasty sa bansa.

Sinabi ni Duterte sa 3:51 timestamp ng video, “If we dwell in the present structure crafted in the Constitution, eh wala talagang mangyayari.” (Kung pananatilihin natin ang kasalukuyang estruktura na nilikha ng Konstitusyon, eh wala talagang mangyayari.

Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 86,000 reaksiyon, 6,200 na komento, at 2,900,000 na views ang video sa Facebook.

Hindi totoo ang sinabi ng Pangulo. 

Nakasulat sa Article II, Section 26, ng Konstitusyon na bawal ang mga political dynasty sa bansa.

Bagama’t ipinagbabawal ng Konstitusyon, hindi mapigilan ang pagdami ng mga political dynasty dahil wala pa rin naipapasang enabling law para sa Article II, Section 26, tatlong dekada mula nang ito’y maratipika.   

Sa isang interbiyu, sinabi ng isa sa mga sumulat ng Saligang Batas na si Attorney Christian Monsod na kaya hindi nila nilagyan ng eksaktong depinisyon ang political dynasty noong isinulat ang Konstitusyon ay dahil nagbabago ang pangangailangan ng isang demokrasya habang tumatagal.

Sinabi ni Monsod sa 1:31 timestamp ng panayam, “Rather than cast in stone the degree of relationship that will be prohibited, we said let the Congress define what is proper for the time because it could change over time.”

(Imbis na gawing permanente ang lapit o layo ng relasyon na ipagbabawal, napagdesisyunan namin na hayaan ang Kongreso na tukuyin ito base sa kung ano ang nararapat sa umiiral na panahon dahil maaaring magbago ang pangangailangan sa paglipas ng panahon.)

Sinabi rin ni Monsod sa interbiyu na pinagsisisihan niya ngayon na hindi inilagay na four degrees ang degree of relationship na ipagbabawal ng Konstitusyon.

Kasalukyang nakabinbin ang ilan sa mga anti-dynasty bills sa Kongreso. Tanging ang Republic Act 10742 o ang Sangguniang Kabataan (SK) Reform Act ang nag-iisang batas na may probisyon kontra political dynasty. (BASAHIN: [OPINION] Practical questions on the Sangguniang Kabataan law’s anti-dynasty provision)

Pagkatapos ng 2019 midterm elections, nabilang ng Rappler na hindi bababa sa 163 na pamilya sa buong bansa ang may mga miyembro na nanunungkulan sa iba’t-ibang posisyon sa gobyerno nang sabay-sabay. – Lorenz Pasion/Rappler.com kasama nina Vanessa Adolfo at Jamaica Marciano/AlterMidya

Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.