HINDI TOTOO: May utang na back taxes ang Hacienda Luisita

Buod

• Ang sabi-sabi: May utang na back taxes ang Hacienda Luisita na nagkakahalaga ng P14.7 bilyon.
• Marka: HINDI TOTOO. Sumasang-ayon ang Rappler sa markang “Hindi Totoo” na nauna nang ibinigay ng Baguio Chronicle sa kanilang fact check sa sabi-sabing ito.
• Ang katotohanan: Wala ang Hacienda Luisita sa listahan ng Bureau of Internal Revenue (BIR) ng mga tao at organisasyon na may nakabinbin na kaso ng tax evasion.
• Bakit kailangang i-fact-check: Ang sabi-sabi ay ipinadala sa tipline ng Baguio Chronicle upang ma-fact-check.

Mga detalye

Isang artikulo mula sa website na “PhilNews.XYZ” ang nagsasabi na may utang na back taxes ang Hacienda Luisita na nagkakahalaga ng P14.7 bilyon.

Ang pamagat ng nasabing artikulo ay “Netizen’s ask why BIR failed to collect Hacienda Luisita’s 43 years of unpaid taxes totalling P14.7 billion.”

(Tinatanong ng mga netizen kung bakit hindi nagawang kolektahin ng BIR ang buwis ng Hacienda Luisita na nagkakahalaga ng P14.7 bilyon na hindi nito nabayaran sa loob ng 43 taon.)

Nakalagay sa artikulo na ang pro-Duterte blogger na si Adolfo Mortera ang nanawagan sa Bureau of Internal Revenue upang singilin ang nasabing buwis. 

Hindi ito totoo. 

Wala ang Hacienda Luisita sa listahan ng Run After Tax Evader’s (RATE) Program ng BIR. Nakalista sa RATE program ang mga nakabinbin na kaso ng tax evasion hanggang sa taong 2021.

Gamit ang advanced Google search, nalaman ng Rappler na unang kumalat ang sabi-sabi noong Nobyembre 2017. Ayon sa isang fact check ng website na memebuster.net noong 2017, kumalat ang sabi-sabi noong Nobyembre 2017 dahil sa isang artikulo ng website na “okd2.com” ngunit ito ay nakalagay sa kategoryang “satirical.”

Hindi na gumagana ang link ng orihinal na artikulo mula sa okd2.com, ngunit makikita pa rin sa Facebook group na “BBM – The Most Awaited President – Marcos Loyalist Group” ang isang shared post ng nasabing artikulo. 

May isinulat na ring fact check ang Rappler tungkol sa katulad na sabi-sabi noong 2020 mula sa Facebook page na “OFW, Duterte, Federalism. Heroes United for Freedom.”

Na-fact-check na ng Rappler ang website na philnews.xyz para sa sabi-sabi na naglalabas ang Commission on Audit ng mga media report upang siraan ang administrasyon ni Duterte. Ang website naman na okd2.com ay dati nang isinama sa listahan ng Catholic Bishop’s Conference of the Philippines ng mga website na nagpapakalat ng pekeng balita. – Lorenz Pasion/Rappler.com kasama ang Baguio Chronicle

Kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network, i-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Maaari ring magsumite ng mga sabi-sabi sa #FactsFirstPH tipline. Ipadala lang ang mga ito bilang message sa Facebook ng Rappler, bilang direct message sa Twitter ng Newsbreak, o bilang message sa aming Viber fact check chatbot. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.