Buod

• Ang sabi-sabi: Hindi pruweba ng pagnanakaw ng pamilya Marcos ang assets na sinamsam ng Presidential Commission on Good Government (PCGG) dahil ang pag-sequester ay hindi katumbas ng pagbawi.  
• Marka: KULANG SA KONTEKSTO
• Ang katotohanan: Kasama sa proseso ng PCGG ang sequestration o pagsamsam ng assets na nililitis pa lamang, ngunit tuluyan lamang binabawi at ginagamit ng pamahalaan kapag napatunayan na sa korte na nakaw ang mga ito. May P174 bilyon nang assets ang napatunayang nakaw at nabawi na ng PCGG. 
• Bakit kailangan i-fact-check: Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 990 reaksiyon, 92 comments, at 9,800 views ang video sa Facebook.

Mga detalye

Isang post ng Facebook page na “TikTalk Live with Joie and Koko” noong Pebrero 9 ang nagsasabing maling sabihin na nagnakaw ang pamilya ng dikdator na si Ferdinand Marcos dahil lang na-sequester ng gobyerno ang assets nila. Sinabi ng lalaki sa video, “It’s very misleading to say na nabawi na ang mga sequestered pa lamang na mga asset ng mga Marcoses.”

Ibinigay ng lalaki ang depinisyon ng “sequestration,” na inilalagay muna sa pangangalaga ng gobyerno ang mga ari-arian habang nililitis pa ang anumang kaso. Sinabi niyang hindi ito pruweba ng pagnanakaw dahil sequestration pa lang. Alamin daw muna ng mga taong kontra sa mga Marcos kung ano ang depinisyon ng sequestration.

Nang isulat ang fact check na ito, mayroon nang mahigit 990 reaksiyon, 92 komento, at 9,800 views ang video sa Facebook.

Kulang sa konteksto ang sabi-sabing ito.

Bagamat ang depinisyon ng sequestration, ayon sa mandato ng Presidential Commission on Good Government (PCGG), ay ang pansamantalang pagkuha ng gobyerno sa mga ari-arian na hinihinalang parte ng ill-gotten wealth ng pamilya Marcos, karamihan sa mga ari-ariang ito ay napatunayan nang kasama sa mga nakaw na yaman ng pamilya. Katunayan, naipamahagi na sa mga ahensiya at ginamit na sa mga programa ng pamahalaan ang pera, at nakapagpamahagi na rin ng kabayaran sa mga biktima ng pang-aabuso noong Martial Law.

Binigyan din ni dating pangulong Corazon Aquino ang PCGG ng kapangyarihan na ibenta at i-privatize ang mga nabawi at napatunayan na nakaw na yaman. Ito ay sa pamamagitan ng Executive Order 286 na lumikha sa Sequestered Assets Disposition Authority) at Proclamation No. (PN) 50 na bumuo sa Asset Privatization Trust (APT).

Ang APT ang unang naatasan na magbenta ng mga nakaw na yaman ng mga Marcos, ngunit binigyan nito ng authorization ang PCGG – sa pamamagitan ng Administrative Order 43 na pinirmahan noong 1987 at ng AO 231 na pinirmahan noong 1991 – na gawin ang kanilang mandato sa paggasta ng nakaw na yaman ni Marcos.

Ayon sa 2020 accomplishment report ng PCGG, nasa P174 bilyon na ang mga ari-arian na nabawi ng komisyon at naipamahagi sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan mula 1986 hanggang 2020.

Sinabi ni PCGG Chairman John Agbayani sa isang pahayag noong Setyembre 2021 na P155 bilyon sa nabawing nakaw na yaman ang ipinamahagi sa mga magsasaka sa pamamagitan ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) at coco levy trust fund, habang P11 bilyon naman ang ibinigay sa mga biktima ng paglabag sa karapatang pantao.

Noong Setyembre 2021, ipinag-utos ng Sandiganbayan na ibalik ng Royal Traders Holding Co. Inc. sa pamahalaan ang perang nasa bank deposits ng mga Marcos matapos mapatunayan na ill-gotten wealth ito.

Ayon sa PCGG, mayroon pang P125 bilyon na assets ng mga Marcos ang nililitis para mapatunayang nakaw. Ang tagapamahala ng naiwang ari-arian ng diktador ay ang anak at kapangalan niyang si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., na tumatakbo sa pagkapangulo sa Mayo 2022. – Lorenz Pasion/Rappler.com

Magbahagi kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network. I-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.