HINDI TOTOO: Substitute bill ni Marcos Jr. naging Bangsamoro Organic Law

Buod 

• Ang sabi-sabi: Ang kapalit na bersiyon o “substitute measure” ng Bangsamoro Basic Law na inisponsor ni dating senador Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. ay ipinasa bilang Bangsamoro Organic Law noong 2018. 
• Marka: HINDI TOTOO 
• Ang katotohanan: Noong 2015, hindi tinanggap ni Marcos ang orihinal na nakasulat sa Bangsamoro Basic Law dahil tinuring niyang labag sa Konstitusyon ang nilalaman nito. Gumawa siya ng panibagong bersiyon o “substitute measure” na ipinasa sa Senado. Ang bersiyon ng Bangsamoro Basic Law na ngayon ay Bangsamoro Organic Law ay akda ng Bangsamoro Transition Committee. Hindi nakalista bilang may-akda o kapwa may-akda si Marcos. 
• Bakit kailangan i-fact-check: Sa isang interview ng ALC Media Group noong Enero 24, sinabi ni Marcos na ang kaniyang bersiyon ng Bangsamoro Basic Law ang ipinasa at ang naging Bangsamoro Organic Law noong 2018. 

Mga detalye 

Noong Enero 24, nagsalita ang kandidato sa pagkapangulo na si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. sa isang interview ng ALC Media Group tungkol sa kanyang pagtutol sa Bangsamoro Basic Law (BBL) noong 2015. 

Nagpahayag si Marcos ng kanyang mga opinyon tungkol sa relasyon ng Pilipinas sa ibang bansa. Sumasang-ayon siya sa “joint exploration” o ang magkatuwang na pagtuklas sa mga yaman sa West Philippine Sea kasama ang Tsina. 

Kasabay ng mga pahayag na ito, ipinagtanggol niya ang kanyang pagtutol sa BBL noong 2015, bago ito ipinasa bilang Bangsamoro Organic Law (BOL) noong 2018.  

Mayroong nagsabi na, “And they were even blaming you that’s why that law was not passed back then.” (Kayo pa nga ang sinisi noon kung bakit hindi napasa ang batas na ’yun kaagad.) 

Ang sagot ni Marcos ay: “That’s not true. I reported a substitute bill (Hindi ’yan totoo, may substitute bill ako noon.) ’Yan ang naging Bangsamoro ngayon. ’Yun ang ginamit nila ngayon.” 

Hindi totoo ang pahayag na ito ni Marcos Jr. 

Noong senador si Marcos mula 2010 hanggang 2016, tumutol siya sa orihinal na bersiyon ng BBL na isinumite sa Kongreso at Senado, dahil sa tingin niyang labag sa Konstitusyon ang nilalaman nito. May ipinasa siyang “substitute measure” o kapalit na bersiyon.

Ang bersiyon na naging BOL ay akda ng Bangsamoro Transition Committee at isinumite sa Kongreso nina dating speaker Pantaleon Alvarez, majority leader Rodolfo Fariñas, at minority leader Danilo Suarez. 

Si Marcos ay hindi miyembro ng Bangsamoro Transition Committtee.

Mahaba ang naging usapan tungkol sa BBL mula sa administrasyon ni dating pangulo Benigno “Noynoy” Aquino III hanggang sa kasalukuyang administrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. (BASAHIN: From peace talks to plebiscite: The road to the new Bangsamoro region)

Sa mga batas na nakalistang may-akda o kapwa may-akda si Marcos, hindi rin dito nakabilang ang BOL. (BASAHIN: Highlights: Bongbong Marcos as legislator)

Marami na ring naisulat na fact check ang Rappler tungkol sa mga Marcos. – Sofia Guanzon/Rappler.com

Magbahagi kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network. I-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.