HINDI TOTOO: Si Tiburcio Marcos ay kandidato sa pagkapangulo

Buod

• Ang sabi-sabi: Si Tiburcio Marcos, isa sa mga naghain noon ng certificate of candidacy (COC) para sa pagkapangulo, ay kandidato pa rin ngayong 2022.
• Marka: HINDI TOTOO
• Ang katotohanan: Hindi kasama ang pangalan ni Tiburcio Marcos sa pinal na listahan ng Commission on Elections (Comelec) ng mga kandidato para sa pagkapangulo. Idineklara na siyang nuisance candidate o pampagulo lamang.
• Bakit kailangang i-fact-check: Nag-post ang Facebook page na “King Tiburcio Villamor Marcos Tallano Tagean IV” noong Pebrero 8 ng umano’y liham ng Comelec na nagsasabing nagdesisyon ang komisyon at ang Korte Suprema na gawing kalipikado si Tiburcio Marcos. Nang isinulat ang fact-check, mayroon nang 243 na reaksiyon, 146 na komento, at 300 na share ang nasabing post. May mga nagkomento sa post na tila naniniwala na si Tiburcio Marcos ay kandidato pa rin sa pagkapangulo.

Mga detalye

Sa isang post sa Facebook page na “King Tiburcio Villamor Marcos Tallano Tagean IV” noong Pebrero 8, may ipinakitang liham na sinasabing mula sa Commission on Elections tungkol sa katayuan ng pagkandidato ng isang Tiburcio Marcos sa pagkapangulo. Sabi sa liham, nagdesisyon daw ang Comelec at ang Korte Suprema na gawing kalipikado na si Tiburcio Marcos bilang kandidato sa pagkapangulo, at maaari na raw siyang maghain ng kanyang certificate of candidacy (COC).

Nang isinulat ang fact-check, mayroon nang 243 na reaksiyon, 146 na komento, at 300 na share ang nasabing post. Maraming mga nagkomento sa post na tila naniniwalang si Tiburcio Marcos ay isang lehitimong kandidato sa pagkapangulo noong oras na sinabi nila ang mga komento.

Hindi totoo na si Tiburcio Marcos ay kandidato sa pagkapangulo ngayong 2022.

Mula pa noong Enero 25, ibinigay na ng Comelec ang huling listahan ng mga kandidato sa pagkapangulo. Wala sa listahan si Tiburcio Marcos, na itinuring na nuisance candidate o pampagulo lamang. (BASAHIN: It’s final: 10 names on the 2022 ballot for president, 9 for VP)

Mali-mali rin ang pinalalabas sa liham na ipinakita sa Facebook post na pinayagan umano ng Comelec at ng Korte Suprema na maghain na ng COC si Tiburcio Marcos, dahil naghain na siya ng COC noong Oktubre 3, 2021, pa. Bukod doon, hindi rin siya kabilang sa listahan ng mga kandidatong naging substitute, kaya iyong COC na iyon lamang ang kanyang na-file.  

Bukod dito, mali rin ang nakasaad na Pebrero 10 ang simula ng opisyal na campaign period para sa halalan ngayong 2022. Ang opisyal na panahon ng pangangampanya ay nagsimula na noong Pebrero 8 pa. Makikita ang impormasyong ito sa website ng Comelec. (BASAHIN: Campaign period begins as national bets kick off proclamation rallies | Evening wRap)

Kamakailan lamang, kinumpirma ng Comelec na ibinasura na nila ang isang petisyon ni Tiburcio Marcos na inihain niya laban sa pagkandidato sa pagkapangulo ng dating senador na si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., dahil isang impostor daw ang huli at patay na raw ang tunay na Marcos Jr. (BASAHIN: After confusion, Comelec confirms: Tiburcio petition vs Marcos Jr. junked) 

Ang pangalan ng Facebook page kung saan makikita ang post ay “King Tiburcio Villamor Marcos Tallano Tagean IV.” Ang pangalang “Tallano” ay makikita sa ilang mga hindi totoong pahayag tungkol sa mga ginto na sinasabing pagmamay-ari ng dating pangulong Ferdinand Marcos at ng kanyang pamilya. (BASAHIN: FALSE: Filipino ‘royal family’ ruled over pre-colonial ‘Maharlika kingdom’) – Percival Bueser/Rappler.com

Si Percival Bueser ay nagtapos bilang volunteer ng fact-checking mentorship program ng Rappler. Ang fact check na ito ay sinuri ng miyembro ng research team ng Rappler at ng senior editor.

Magbahagi kung may nakikita kang kahina-hinalang Facebook pages, groups, accounts, websites, artikulo, o mga larawan sa iyong network. I-send ang mga ito sa factcheck@rappler.com. Sa bawat fact check, labanan natin ang pagkalat ng mali o mapanlinlang na impormasyon.