MANILA, Philippines – Dalawang account na naglalaman ng 8 milyong francs o nasa P462 milyon na nakapangalan kay Helen Rivilla, tao-tauhan o dummy ng diktador na si Ferdinand Marcos, ang nakasama sa nabunyag na datos ng bangkong Credit Suisse kamakailan.

Ito na ang pinakamalaking data leak sa isang Swiss bank na nagpapakita kung paanong hinahayaan ng mga bangko na makapagtago ng malalaking pera ang mga kahina-hinalang tao – perang maaaring nakaw o galing sa krimen – ayon sa ulat ng The Guardian noong Linggo, February 20.

Si Rivilla ay isang Pilipinong abogado na dahil sa pagsisilbing dummy ng yumaong diktador ay nahatulan ng money laundering o paglilinis ng ilegal na pera sa Amerika.

Ang The Guardian, na isa sa mga nangungunang news organization sa United Kingdom, ay kabilang sa consortium na bumusisi sa nabunyag na datos. Ayon sa database ng Organized Crime and Reporting Project (OCCRP), mayroong personal joint account sa Credit Suisse si Helen at ang kanyang asawang si Antonio na may laman na 8.113 million francs mula 2000 hanggang isinara nila ito noong 2004. Ang isa pang account ang mag-asawa ay may laman na 179,776 francs mula 2000 hanggang isinara nila ito noong 2006. Kapag pinagsama ang dalawang account, nagkakahalaga naglalaman ang mga ito ng P462.9 milyon base sa kasalukuyang palitan.

Isinama ng pahayagan ang mag-asawang Rivilla sa kanilang imbestigasyon dahil si Helen ay may record na nahatulan na sa Amerika. Kaya ang tanong: Bakit hinayaan ng Credit Suisse na makapagtago ng 8 milyong francs ang isang taong convicted sa pagtatago at paglilinis ng perang kinuha sa ilegal na paraan?

Si Helen ay tao-tauhan at katiwala ni dating Pangulong Marcos. Noong 1992, inamin niya sa isang korte sa Hawaii ang salang money laundering. Ibig sabihin, umamin siyang guilty sa ilegal na pagtatago ng $3 milyon.

Ayon sa ulat ng Associated Press noong 1992, umamin si Rivilla na inutusan siya ni Marcos na ayusin ang mga transaksiyon sa bangko sa Hawaii para hindi masilip ng federal government ng United States. Nangyari ito mula 1986, nang mapatalsik ng EDSA people power revolution ang pamilya ni Marcos, hanggang 1988.

Sabi ni Rivilla sa kanyang depensa, pinagbukas daw siya ni Marcos ng mga bank account sa sarili niyang pangalan, at si Marcos din ang nag-uutos kung kailan siya magdedeposito at magwi-withdraw. Ibinilin daw ni Marcos na dapat hindi tataas sa $10,000 ang kada transaksiyon para hindi masilip ng federal government.

Sabi ng The Guardian, imposible namang pati ang ulat ng Associated Press ay hindi nasaliksik Credit Suisse. Hindi mahagilap ng The Guardian ang mag-asawang Rivilla para kunin ang kanilang panig.

Malalim pang kaugnayan?

Ayon kay Ruben Carranza, dating commissioner ng Presidential Commission on Good Government (PCGG), may mas malalim pang kaugnayan si Helen Rivilla sa dating diktador bukod sa pagtatago ng pera sa Hawaii.

Si Rivilla umano ang nakipagkita noong 1993 sa modelang Australian na si Evelin Hegyesi, na humihingi umano ng parte sa ipinamana ng yumaong diktador. Sinasabi raw nito na ang kanyang hinahabol ay para sa kanyang anak na si Marcos ang ama. Ayon ito sa ulat ng Sydney Morning Herald noong 2004.

Noong 2011, iniulat ng Vera Files na ang yamang maaaring nasa pangangalaga na ni Hegyesi ay kabilang sa sisilipin ng PCGG. Sa parehong ulat, sinabing ang kompanya ni Hegyesi na Austraphil ang ginawang sole beneficiary ng Azio Foundation, isa sa mg Swiss foundation na taguan ng pera ng mga Marcos.

Kumpirmado ito sa mga rekord ng Supreme Court ng Pilipinas. Makikita sa mga dokumento na noong 1971 ay ginawa ngang sole beneficiary – tanging tagapakinabang – ng Azio ang Austraphil. Ang Azio ay isa sa mga Swiss foundation na natagpuang naglalaman ng nakaw na yaman ni Marcos. Dahil din sa mga foundation na ito sa Switzerland kaya noong 2018 ay nahatulan ng Sandiganbayan si Imelda Marcos ng pitong bilang ng paggawa ng pera o graft.

Ayon sa mga tala ng Sandiganbayan, pinangalanang benepisyaryo ng mga Swiss foundation na ito sina Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. at ang mga kapatid niyang sina Senador Imee at Irene.

Sabi pa ni Carranza, nasa korte raw sa Amerika si Rivilla nang tumanggi si Marcos na sagutin kung bakit William Saunders ang nakapangalan sa kanyang Credit Suisse account. Si Imelda naman ay nagbukas ng mga account gamit ang alyas na Jane Ryan.

Nakaw na yaman ng mga Marcos

Ang anak ng diktador na si Ferdinand Jr. o Bongbong ay tumatakbo sa pagkapangulo ng Pilipinas. Hindi kinikilala ni Bongbong ang korupsiyon at pang-aabuso na ginawa ng kanyang ama at pamilya. Makailang beses na niyang sinabing wala siyang dapat ihingi ng tawad.

Sa kanilang balwarte sa Ilocos Sur, nakausap namin ang mga tindero at tinderang hindi naniniwala sa lantarang pagnanakaw ni Marcos at ng kanyang mga kaibigan noong Martial Law. Ito’y kahit pa marami nang desisyon ang mga korte patungkol dito. Noong 2003, idineklara na ng Korte Suprema ng Pilipinas na nakaw na yaman ang nasa $658 milyon na mga ari-arian ng pamilya Marcos.

Si Bongbong ang executor o tagapamahala ng naiwang yaman ng kanyang ama. Noong 1993, nakipagkasundo siya sa pamahalaang Ramos na paghatian ang ilang ari-arian, kasama ang mga ari-arian sa Amerika, kapalit ng pag-uurong ng mga kaso laban sa kanilang pamilya.

Dahil dito, si Bongbong ay nahatulan ng pagsuway o contempt sa korte sa Hawaii. Kabilin-bilinan ng korte doon na huwag gagalawin ang mga ari-ariang napatunayang nakaw dahil doon kukunin ang ibibigay na danyos sa mga biktima ng pang-aabuso ng karapatang pantao ng militar at pulis noong Martial Law.

Ang contempt order sa Hawaii ay nagkakahalaga ng $353 milyon at epektibo hanggang Enero 25, 2031.

Matagal nang sinisilip kung saan galing ang yaman ni Bongbong dahil buong buhay niya ay nasa gobyerno siya na mababa ang sahod. Ayon sa kanyang Statements of Assets, Liabilities, and Net Worth mula 2008 hanggang 2013, lumaki ang kanyang yaman kahit ang mga idineklara niyang negosyo ay nalulugi. Sa mga nakaraang panayam, sinabi ni Bongbong na payag siyang ipakita ang kanyang SALN pero hindi niya ito gagawing obligatoryo, depende lang kung gusto ng opisyal – na labag sa Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees.

Ayon sa mahabang pag-iimebstiga ng Rappler team pati na rin ng grupo ng mga fact-checker sa Pilipinas, napaka-talamak na ng fake news na naglalayong pagandahin ang imahen ng mga Marcos. Ayon sa Tsek.PH, si Marcos ang pinakanakinabang sa mga sabi-sabi at inimbentong balita ngayong panahon ng eleksiyon.

Humingi kami ng pahayag mula sa tagapagsalita ni Bongbong na si Vic Rodriguez at sa kanyang campaign manager na si Benhur Abalos, ngunit hindi pa sila sumasagot. Ia-update namin ang artikulong ito kapag nagpadala na sila ng kanilang pahayag.

– Rappler.com

Basahin ang artikulong ito sa Ingles.