[EDITORIAL] Huli na dapat si Jullebee na uuwi sa kabaong mula Kuwait

Ayon sa pagbabalita ng media sa Kuwait, natagpuan ang sinunog na labi ng Filipino overseas worker na si Jullebee Ranara sa desyerto. Ayon pa sa mga balita, ni-rape at sinagasaan umano ang domestic worker bago sinunog at itinapon sa desyerto. Pangunahing suspek ang anak ng employer. Ibinalita naman ng Arab Time na batay sa autopsy report, buntis si Ranara.

Isa lamang si Ranara sa listahan ng mga biktima sa Kuwait ng karumal-dumal na krimen: andiyan si Joanna Daniela Demafelis na natagpuan ang katawan sa freezer, si Ma. Constancia Lago Dayag, 47, at Jeanelyn Villavende, 26, parehong biktima ng sexual assault.

Noong 2017, may 6,000 kaso ng pang-aabuso, sexual harassment, at rape na naitala ang Philippine embassy sa Kuwait. 

Ayon naman kay Senador Joel Villanueva, 4,302 kaso ng pang-aabuso ng OFW ang naitala noong 2020 sa buong Middle East.

“Domestic work continues to remain an invisible occupation,” sabi ng isang pag-aaral ng International Labor Organization sa sitwasyon ng mga kasambahay na nagtatrabaho sa ibang bansa. “Invisible” dahil wala silang boses o karapatang baguhin ang kalagayan nila sa trabaho.

Walang proteksyon ang mga domestic workers sa labor code ng anim sa walong bansa sa Middle East. Talamak pa rin ang passport confiscation sa maraming lugar doon.

Sa Middle East, katumbas ng salitang “Filipina” ang domestic worker, at ang Filipino migrant domestic worker o FMDW ang pinakabulnerableng manggawa sa ibang bansa. 

HIndi itinuturing na manggagawa ang kasambahay, at dahil nagtatrabaho sila sa loob ng mga kabahayan na napapaligiran ng mga banyaga, napakadali nilang maabuso. Madalas silang nagtitiis sa mahabang oras ng trabaho, tinitipid sa pagkain, pinatutulog sa lugar na walang maayos na heating, inaalipusta na parang alipin, at bulnerable sa physical at sexual assault.  

Pero titigil ba ang mga pang-aabusong ito? Malamang ay hindi, dahil patuloy na makikipagsapalaran ang mga Pilipino sa ibang bansa upang makatakas sa intergenerational poverty dito. Patuloy na padudulasin ng gobyerno ang pag-e-export ng labor dahil kailangan nito ng remittances para sa foreign currency reserve, at upang maibsan ang unemployment.

Wala pa dito ang social cost ng pagkawala ng “ilaw ng tahanan.” Ilang mag-asawa na ba ang nagkahiwalay at ilang anak ang napariwara sa paglayo ng ina? May tawag ang mga psychologist sa kanila: ang motherless generation.

Sabi ng PINAY Careworkers Transnational (PINAY) hindi deployment ban ang sagot sa problemang. Libo-libong mga OFW ang magdurusa dahil mawawalan na sila ng huling baraha upang kumita.

Sa halip, nananawagan ang PINAY at kinatawan ng mga OFW sa Kongreso na si Marissa Magsino ng pagpapalakas ng bilateral agreement sa pagitan ng Pilipinas at Kuwait upang mapangalagaan ang mga OFW, lalo na ang mga FMDW doon. Iyan ay kakambal ng iba pang short-term at long-term measures tulad ng mas mabigat na penalty sa mga ahensiyang nagpabaya at nangalakal sa mga OFW, blacklisting ng mga kriminal na employer, at reintegration program para sa mga bumalik ng bansa.

Masalimuot na problema ang labor migrants abuse na nakaugat sa kahirapan at unemployment sa Pilipinas, at bukas ang mata natin na walang dagliang solusyon.

Pero may magagawa ang mga otoridad sa antas ng receiving country – lalo na sa Kuwait kung saan talamak at karumal-dumal ang mga pang-aabuso. Sa ganitong mga pagkakataon, gamitin ng pamahalaan ang matatamis na dila ng mga diplomat upang makapaglinang ng bilateral na kasunduang tatapos sa pambubusabos ng mga OFW.

Walang dudang marami pa ring matitinong employer sa Kuwait – ang kagyat na misyon para sa gobyerno ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ay ang pagtitiyak na sa kanila madedeploy ang ating mga kababayan.

Ilang OFW pa ba ang uuwi sa kabaong? Ilang domestic worker pa ba ang uuwing tulala sa trauma ng pang-aabuso? Wakasan na ‘yan. – Rappler.com